“Every day I thought I would never see you again. Set foot on my land again. Yet here I am with my suitcase. Again.”

La tierra y la sombra (het land en de schaduw) is de debuutfilm van Cesar Augusto Acevedo Garcìa, die het schreef en regisseerde. Hij brengt zijn eigen ervaringen van het Colombiaanse platteland in beeld met een voortreffelijke esthetiek. De langdurige shots geven niet alleen de trage, haast laconieke sfeer van het boerderijleven mee, ze geven het publiek ook de kans om de prachtige beelden in zich op te nemen.

De shots zijn stuk voor stuk plaatjes die ik in mijn woonkamer zou willen hangen; het liefst zou ik de film op een eindeloze loop afspelen in een hoek van mijn huis, zodat er altijd iets moois te zien zal zijn. Cesar grijpt duidelijk terug naar zijn jeugd in dezelfde vallei als waar deze film is opgenomen; de locaties en scènes zijn doordrongen van oprechtheid en een fijngevoelig respect voor de werkelijkheid. Een scène van twee minuten waarin de hoofdpersoon Alfonso (José Cárdenas) de veranda schoonveegt en hete as in een suikerrietveld begraaft voelt zo echt aan dat je er een onbestemd gevoel van heimwee van krijgt.

Toch is er een keerzijde aan de schoonheid; waar zo veel aandacht voor magnifieke beelden is, wordt duidelijk een offer gemaakt voor de andere aspecten van de film. De personages, afstandelijke, eeuwig in de verte turende zwijgaards, slagen er niet in om enige emotionele band met het publiek te maken. Ook de dialogen vallen op sommige punten dof op de vloer.

Dit is jammer, zeker naarmate de film zich steeds meer gaat richten op de tragedie van de familie, want juist dan werken de wonderschoon ontworpen en in beeld gebrachte decors averechts; het ziet er allemaal fantastisch uit, maar veel meer dan dat krijgt het ook niet voor elkaar.

De film is veelbelovend; het behandelt de onmogelijke positie van een traditionele levenswijze in een tijd van vooruitgang, het stelt vragen over de aannames van zorgzaamheid, verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Het is een karakterstudie van een uitgeblust gezin in een land waar het as regent, maar het is allemaal ondergeschikt aan de visuele inbreng.

Al met al; wie zich interesseert in waarachtig meesterlijke beelden moet deze film op zijn lijstje zetten. Wie daar minder waarde aan hecht dan aan verhaal of montage kan La tierra y la sombra misschien voorbij laten gaan, tot Cesar Garcìa later in zijn carrière een betere balans in zijn kunst vindt.

Geschreven door August de Leeuw