Herinneringen zijn eigenlijk een soort verhalen die je aan jezelf vertelt. Werkelijkheid en interpretatie gaan hand in hand.

Rithy Panh regisseur van The missing picture is op zoek gegaan naar een balans tussen deze twee. Hij probeert zijn herinneringen te visualiseren door middel van archiefmateriaal. Dit materiaal is echter ‘missing’ of propaganda van die tijd, waardoor het materiaal onbetrouwbaar is. Daarom heeft Panh zijn herinneringen gereconstrueerd met kleipoppen, stilstaande taferelen in miniatuurdecors, waar de camera langs beweegt om zo zijn herinneringen te visualiseren en zijn kant van de geschiedenis te vertellen.

Panh had een rooskleurige jeugd totdat de revolutie uitbrak in zijn land. Op 17 april 1975 bezetten de communistische troepen van de Rode Khmer de Cambodjaanse hoofdstad. Ze installeerden een dictatuur van angst en meedogenloze onderdrukking. Burgers werden ondergebracht in werkkampen, individuen werden letterlijk nummers, martelingen en executies waren de gangbare strafmaat voor iedereen die tegen het partijbeleid inging. Dit werd echter nooit vastgelegd. Er werd alleen maar materiaal vastgelegd waar de ‘glorieuze revolutie’ baat bij had, en de ideologie bevorderde.

Honderden kleifiguurtjes staan bevroren in landschappen waar de camera overheen dwaalt, als stille getuigen. Hun collectieve hopeloosheid wordt ondersteund door een bittere voice-over – gebaseerd op teksten uit Pahns boek ‘The Elimination’. Het zijn ietwat knullige knutselwerkjes maar het is ook niet bedoeld als een realistische reconstructie, of om de verschrikkingen te visualiseren. Een beeld zelf levert geen bewijs, legt de verteller uit, maar kan aanzetten tot nadenken.Dat is ook wat Panhs beelden doen. Ze worden indringender doordat de kleitaferelen er roerloos bij staan, bevroren in de tijd.
Het is geen spanning en sensatie, maar heel vroom en eerlijk. Jeugdherinneringen worden teruggebracht naar hun essentie en vertellen zo een gruwelijk maar belangrijk en onmisbaar verhaal.

Geschreven door Paola Scholte