Amy: Het meisje dat de wereld betoverde met haar stem. Het meisje dat ten onder ging aan haar alcohol- en drugsverslaving. Amy, het meisje dat nooit beroemd wilde worden. Een meisje dat zich niet kon weren tegen haar ziekte, de paparazzi en de man voor wie ze als een blok viel. Dat is het beeld dat Asif Kapadia (bekend van Senna) met zijn – nu al geroemde – documentaire Amy neerzet. Wie Amy Winehouse kende als niet meer dan een wulpse dame met een grote bek en een gigantische knot op haar hoofd zal zijn beeld van de zangeres moeten bijstellen.

Kapadia monteerde een greep uit een enorme hoeveelheid archiefbeelden van de zangeres tot een ontroerend verhaal, begeleid door geluidsfragmenten van interviews met haar nabestaanden. We zien Amy als vrolijk tienermeisje dat weinig zorgen lijkt te hebben, behalve een paar jeugdpuistjes op haar gezicht. Al gauw wordt haar talent ontdekt en mag ze optreden bij grote tv-shows als Later with Jools Holland en Friday Night with Jonathan Ross, waar ze de jazzy liedjes van haar pas verschenen album Frank speelt. Als Amy zingt, komt de songtekst in beeld en dan pas zie je hoe al Amy’s nummers doordrenkt zijn met gebeurtenissen uit haar eigen leven.

In 2006 volgt haar tweede, nog grotere succes: Back to Black. Met hits als Rehab en You Know I’m No Good wordt ze wereldberoemd. Haar nieuw verkregen roem heeft echter een keerzijde: haar echtgenoot Blake Civil-Fielder helpt haar aan de harddrugs en het gaat alsmaar slechter met de zangeres, die al een alcoholverslaving had. Amy valt ten prooi aan de paparazzi die haar met uitgeveegde mascara en schrammen vastleggen op de gevoelige plaat.

Het zijn schrijnende beelden die je liever niet wilt zien. Haar verslaving zou immers haar vroegtijdige dood betekenen. Kapadia probeert inzichtelijk te maken waarom Amy zo aftakelde. Wie draagt de schuld van haar dood?

Een eenvoudig antwoord is er niet. Misschien waren we allemaal een beetje medeplichtig aan de ondergang van deze ster. Waren wij het immers niet die de onflatteuze beelden bekeken? We hebben haar, net als zo veel beroemdheden, op een voetstuk geplaatst om haar er vervolgens keihard vanaf te willen zien vallen. Je voelt je haast schuldig dat je de documentaire kijkt.

Het is ergens wel ironisch dat Kapadia naast paparazzifoto’s ook privébeelden en voicemailberichten in zijn film heeft opgenomen. Zo lijkt het wel of Amy na haar dood helemaal geen recht meer heeft op privacy. Je kunt je afvragen of Kapadia zich door het tonen van deze vaak onflatteuze beelden niet verlaagt tot het niveau van de paparazzi.

Toch voelt het niet slecht bedoeld. Kapadia laat Amy in haar waarde en veroordeelt haar niet, maar helpt ons juist om haar te begrijpen. Hoewel je er misschien met een klein schuldgevoel naar kijkt, is Amy een documentaire die je zeker zal raken.

Geschreven door Emily Rhodes