Hun lange, zwarte, wilde haren glinsteren in de zon en hangen warrig rond hun fijne gezichten die pure schoonheid uitstralen. Die haren staan eigenlijk symbool voor alles wat de vijf Turkse zusjes zijn: speels, onschuldig en bloedmooi. Maar precies die eigenschappen werken hen tegen in Mustang van de Turks-Franse Deniz Gamze Ergüven. Want vrijheid is een schaars goed in de islamitische cultuur van vrouwenonderdrukking waarin de jonge tieners opgroeien.

Sonay, Selma, Ece, Nur en Lale wonen in een dorpje ergens in het noorden van Turkije, ongeveer 1000 kilometer verwijderd van Istanboel. In de openingsscène zie je hoe de vijf onafscheidelijke zusjes van school naar huis lopen en onderweg een paar jongens tegenkomen. Het is warm en ze lopen langs het strand. Natuurlijk ontstaat er een watergevecht tussen de jongens en de meisjes. De herkenning is groot: de meisjes springen op de schouders van de jongens en doen worstelwedstrijdjes. Als Lale, de jongste van het stel, vindt dat ze nog een keer mag omdat haar zus vals speelde, wordt ze streng toegesproken door haar oudere zus. Iedereen mag maar één keer.

Natuurlijk zie je hoe mooi ze alle vijf zijn, met hun natte haren en stralende lach. Maar de scène ademt voornamelijk pure onschuld. Dit zijn vijf meisjes die gewoon lol hebben met hun leeftijdsgenootjes. Wie herkent dit niet? Daar denken hun strenge oma en oom bij thuiskomst anders over. Ze worden geslagen omdat het hele dorp schande spreekt van hun daden. Volgens de buurvrouw bevredigden de zusjes zichzelf tegen de nek van de jongens. Het hek is van de dam.

Een mustang is een verwilderd paard dat voornamelijk in Noord-Amerika rondzwerft. Het is daarom niet zo gek dat er is gekozen voor deze titel. Samen vormen Ece, Lale, Sonay, Selma en Nur één verwilderd paard dat op zoek is naar vrijheid. Die krijgen ze niet, want na het incident met de jongens verandert hun huis in een gevangenis. Ze mogen niet meer naar school en er worden hekken rondom het huis geplaatst. Bovendien worden ze klaargestoomd tot volwassen vrouwen en leren ze de kneepjes van het huisvrouwenvak. Hun korte spijkerbroekjes worden vervangen door lange, vormeloze jurken in poepkleuren.

Maar dat is niet het ergste. De hechte band tussen de zusjes blijft, totdat hun oma besluit om de twee oudste meisjes uit te huwelijken. Mijn westerse ogen bekeken deze scènes met grote verbazing: zoiets liefdeloos rondom iets wat juist de viering van de liefde zou moeten zijn, had ik nog nooit gezien. Gelukkig weet Deniz Gamze Ergüven dit zware onderwerp op een speelse manier te vertellen door de ogen van de jonge Lale. De uithuwelijking verandert de relatie tussen de zussen volledig. Terwijl de oudste twee met hun mannen gaan wonen, broedt Lale op een ontsnapping. Wilde paarden zijn nou eenmaal ontembaar.

Geschreven door Bianca Schrijver