Hoe ga je om met verlies? Waar komen de emoties vandaan en waar gaan ze heen, in welke richting drijft het rouwproces iemand, wat doe je met de herinneringen van het verlorene? In Jackie, van Pablo Larraín (Neruda; El Club), worden antwoorden op dit soort vragen onderzocht. Het verhaal draait om de vrouw van Amerikaanse president John F. Kennedy, die in 1963 werd vermoord in haar bijzijn.

Een interessante keuze om een rouwende ex-First Lady in de schijnwerpers te zetten, want hoe is het eigenlijk om vrouw van de ‘machtigste man van de vrije wereld’ te zijn?
Helaas blijft de film erg in dezelfde toon steken.

Natalie Portman, die de hoofdrol van de film vertolkt, heeft zich fenomenaal in de rol van Jacqueline (bijnaam ‘Jackie’) ingeleefd. Haar transformatie is bijzonder om te zien.
Het jammere is alleen dat het script weinig mogelijkheden geeft voor haar om het personage van alle kanten te laten zien. We krijgen voornamelijk te maken met de buitenkant van Jackie: in een televisie-presentatie over de dood van haar man, als koele, afstandelijke weduwe in gesprek met een interviewer. In deze scènes wordt erg veel gepraat, maar opmerkelijk weinig verteld dat ons een dieper inzicht in haar personage geeft. De rake momenten komen wanneer Jackie niet als First Lady wordt gepresenteerd, maar als een vrouw, die met universele gevoelens te kampen krijgt: als ze aan haar kinderen moet vertellen dat hun vader niet meer thuis komt, als ze vlak na de aanslag in een vliegtuig zit en probeert te bevatten wat haar is overkomen, zich beseft dat haar echtgenoot is doodgeschoten. Die momenten komen hard aan, en hebben een hogere waarde, vertellen iets over de mens, over wat verdriet is en hoe sommigen ervoor kiezen ermee om te gaan. Kort gezegd: dat zijn scènes die goede cinema vormen.

Helaas zijn die pareltjes uitzonderingen op de regel, en wordt de rest van de film gevuld met scènes waarin men nostalgische uitspraken over John doet, uitspraken die voor mij persoonlijk vlak vallen omdat ik de president nooit heb meegemaakt en dus niet weet of de teksten kloppen en ook geen helder gevoel bij me opwekken. Het gros van de film is een praten over wat er is gebeurd, herinneringen ophalen, in plaats van ons die ongetwijfeld interessante momenten te laten zien. Hierdoor krijgt de film een trage en uiteindelijk weinig boeiende sfeer.

De montage poogt wat meer schwung aan het geheel te geven, maar vervalt in een tegen het eerste halfuur aan al voorspelbare aanpak, waarbij elke scène ergens halverwege begint. Een tactiek die, als het terughoudend wordt toegepast, erg effectief is en het gevoel van een versplinterd leven na de dood van John zou kunnen opwekken, maar in dit geval zo hardnekkig ingezet is dat het een air van pretentieuze ‘kijk-mij-eens’ arthouse oplevert.

Ook is het erg zonde dat de film, hoewel het voortdurend Jackie op de voorgrond plaatst, verrassend weinig over de vrouw zelf te zeggen blijkt te hebben: we maken haar rouwproces op non-chronologische wijze mee, van vlak voor de moord tot net na de begrafenis, maar afgezien van een handjevol eerder genoemde boeiende momenten wordt er geen nieuw licht op de situatie geworpen. De film lijkt erg te gedijen op het collectieve Amerikaanse trauma van Kennedy’s dood; ik, als Europees en jeugdig filmpubliek, heb geen oor voor de treurige gesprekken over welk een groots man John wel niet was. Ik wil dat liever zien: daarvoor ga ik naar de film. Geef me beweging, ontwikkeling, personages die iets van elkaar willen, die een connectie met elkaar aan gaan en niet enkel in statische houding feiten tegen de lege lucht tussen hen in vertellen.

Geschreven door August de Leeuw