Woensdag 18 november zal het IDFA 2020 van start gaan, Andrea van den Bos is naast partnerships manager bij IDFA ook projectleider van IDFA Meets. Lukas de Flines van LA RIOT sprak met haar over IDFA Meets en hoe ze als organisatie zich inzetten voor jonge makers en publiek.

Zou je wat meer willen vertellen over jouw rol bij het IDFA?
Twee jaar geleden zijn we begonnen met het programma IDFA Meets, een event programma dat gericht is op een jongere doelgroep. Als organisatie, en ik vermoed dat dit speelt bij iedere culturele instelling, hebben we als doelstelling om ons jonge publiek te verbreden. We beseften ons dat dit extra moeilijk is omdat we met IDFA als festival maar tien dagen per jaar aanwezig zijn, en we in die periode grofweg 300 films screenen. Dit is ontzettend veel voor een (jong) publiek dat niet actief de tijd heeft om uit te zoeken wat interessant voor ze is. We concludeerde dat we een relatie moesten opbouwen met dit jonge publiek zodat we zoveel mogelijk IDFA documentaires kunnen blijven delen door het jaar heen. Dit doen we door iedere maand events te organiseren met IDFA Meets. Deze documentaire-avonden doen we altijd in samenwerking met een partner – een individu, organisatie, locatie of merk – met wie we telkens nieuwe films met randprogrammering organiseren.

Met deze avonden gaan we op zoek naar een context die past bij de film; de events  vinden vaak ook niet in de traditionele theater- en bioscoopzalen plaats. Ook cureren we samen met onze partners randprogramma’s, denk aan een muziekoptredens, talks of tentoonstellingen. Twee jaar geleden hebben we bijvoorbeeld een documentaire over een groep skatevrienden georganiseerd in Skatepark NOORD, waarbij je met je filmticket voor en na het event kon skaten in dezelfde ruimte.

Dit jaar zullen de meeste events online plaatsvinden, maar ons doel is om telkens verschillende perspectieven te laten zien en (buiten corona) het op verschillende plekken te kunnen aanbieden. Het verschilt dus heel erg en we proberen locaties op te zoeken die toegankelijk zijn voor iedereen en zich dus ook buiten de ring begeven.

Ik zag dat IDFA Meets dit jaar voor het eerst ook onderdeel is van het festival, zou je wat meer kunnen vertellen over die programmering?
We hebben drie live online events op de programmering met verschillende partners, allemaal gehost door Fatima Warsame. Tickethouders krijgen dus digitaal toegang tot de events. Met IDFA Meets hebben we de volgende drie avonden georganiseerd: 

• IDFA Meets The New Originals (TNO) – vrijdag 27 november
  Deze avond staat er een korte en een lange documentaire op de planning. In beide films staat een jonge vrouw centraal met een fluïde identiteit en/of binationaliteit. Dit geeft hen aan de ene kant veel vrijheid, maar resulteert tegelijkertijd soms ook in een zoektocht naar een gevoel van ‘belonging’.  We gaan in gesprek met een van de oprichters van TNO en beide filmmakers.
  
• IDFA Meets Patta – zaterdag 28 november
  Deze avond vertonen we de documentaire Dope is Death, en die gaat over de Black Panther movement in Amerika en hoe toendertijd één persoon, Mutulu Shakur (de stiefvader van Tupac), een beweging was begonnen waarin ze acupunctuur gebruikte als behandeling voor drugsverslaafden. We hebben samen met Lee Stuart deze film gekozen om te laten zien hoe je deuren kan openbreken om waarde te creëren voor je eigen community. Daarbij heeft hij Mitchell Esajas (Black Archives) en Samora Bergtop (Well Made Productions) uitgenodigd om over de community movement te praten.
  
• IDFA Meets Omroep Zwart – zondag 29 november
  Dit is een avond waarin er een voorbeeld zal worden gegeven van wat de omroep zou willen programmeren wat betreft documentaires. Ze hebben drie korte films geselecteerd van drie jonge filmmakers van totaal verschillende achtergronden. De avond zal gaan over het belang van verschillende perspectieven en daarin zal naar voren komen hoe er veel verschillen maar ook juist veel overeenkomsten zijn tussen de drie. Op de avond zullen Akwasi Ansah en Gianni Grot, de oprichters van omroep Zwart, samen met de filmmakers (online) aanwezig zijn.
  
  

Documentaire heeft in mijn beleving van origine een beetje een stoffig karakter. Hoe zie jij dit, en zie je hierin in de laatste jaren een verandering?
Ik denk dat wij over het algemeen een verandering zien in het genre door onder andere streaming platforms, waardoor documentaire meer aandacht krijgt en nieuwe vormen aanneemt. Mensen krijgen nu ook andere dingen te zien dan documentaires met veel talking heads en langdradige onderwerpen, dus het genre is in het algemeen aan het veranderen. Wat ons programma betreft denk ik niet dat het nieuw is om een focus te leggen op de relevante documentaires die we hebben geselecteerd voor de jonge doelgroep van IDFA Meets. Het blijft lastig om een documentaire bij alle geïnteresseerden te krijgen. Met alleen een filmtitel en een omschrijving kunnen we niet verwachten dat onze doelgroep op de events zullen afkomen. Door een relevante randprogrammering creëren we een context die iemand aan kan spreken waardoor ze sneller in aanraking kunnen komen met documentaire. Op deze manier proberen we jongeren te motiveren om bijvoorbeeld aankomend jaar actiever te kijken naar wat er allemaal op ons festival vertoond wordt. De gemiddelde bezoeker is 50 jaar oud en dit zijn mensen die al beter weten wat hen interesseert en misschien ook wat meer tijd hebben. Het bereiken van een jonger publiek is een proces dat wat meer tijd en actieve interactie vraagt.

Hoe richten jullie je, naast een jonger publiek, ook op jonge makers?
Een van onze competities is  gericht op studentendocumentaires. Vaak zijn dit afstudeerprojecten. Daarnaast hebben we ook een competitie genaamd “first appearance” voor de vaak relatief jonge makers die hun filmdebuut maken. Zeker wat betreft de studentencompetitie zitten er films tussen die wij vaak passend vinden voor een jong publiek. Vaak maken jonge makers namelijk films over hun eigen verhaal. In deze levensfase zie je vaak een zoektocht over wie de makers zijn of waar hun roots liggen. De makers zijn in dit geval eigenlijk zelf ook de doelgroep.

Wat mooi is om te zien is dat deze filmmakers vaak ook terugkomen in andere competities wanneerze gegroeid zijn. Ook zien we dat we in ons talentontwikkelingsprogramma, IDFA Academy, dat de projecten die daarin ontwikkeld worden later terugkomen in de grote competities. Het is heel bijzonder voor ons dat we onderdeel zijn van een netwerk en tegelijk een platform kunnen bieden waar ze kunnen beginnen én eindigen met hun film.

Waarom is het eigenlijk belangrijk om ook aandacht te besteden aan jongeren met jullie festival?
Ik denk dat het antwoord betrekking kan hebben op zowel publiek als makers, maar jonge mensen zijn uiteindelijk natuurlijk de stem van de toekomst. Ik denk dat wij wat betreft jonge makers het heel belangrijk vinden dat wij een plek creëren waarbij ze zich kunnen ontwikkelen als filmmaker, maar ook hun verhalen en perspectieven kunnen delen die meegaan in de mix van alle documentaires die jaarlijks de wereld in worden gebracht. Het publiek is relevant aangezien juist deze verhalen een grote impact kunnen hebben. De films moeten een breder publiek aansporen om zo hun impact te kunnen realiseren. Veel filmmakers stoppen veel van hun leven in hun film, of riskeren hun leven zelfs in het maakproces. We hebben zoveel mooie documentaires van over de hele wereld die uiteindelijk niet hun volle potentie behalen. Sommige gaan bijvoorbeeld door naar andere festivals of komen op Netflix, maar heel veel ook niet. Ik zie het als onze verantwoordelijkheid om hun verhaal bij zoveel mogelijk mensen te krijgen.

Dit jaar hebben jullie natuurlijk naar een (deels) online festival moeten switchen. Wat merk je in de verschillen in betrokkenheid en hoe zetten jullie je in om mensen ook online te betrekken?
De betrokkenheid is inderdaad de grootste worsteling die we ondervinden dit jaar, het fysieke contact is namelijk ook de meerwaarde van ons festival. Naast het delen zijn de reacties belangrijk. Vragen aan filmmakers of discussies onderling maken het festival juist zo bijzonder. Doordat het nu online is hebben we natuurlijk een andere dynamiek maar door het online platform, waarop we zowel de film als bijvoorbeeld een livestream nagesprek vertonen, hebben we ook de optie van een comment en chat box waarin we de kijker motiveren om vragen te stellen die we dan live kunnen beantwoorden. We hopen zo het publiek actief te betrekken bij de IDFA Meets events. Daarnaast hebben we ook de optie bij bepaalde events voor mensen om op te splitsen binnen bepaalde meeting rooms om na te praten via video.

Heb je tenslotte nog een documentaire tip van het IDFA voor onze doelgroep?
De drie IDFA Meets events natuurlijk! En daarnaast zou ik ook de film Feels Good Man aanraden; deze zullen we presenteren tijdens de WePresent Night. De film gaat over Pepe the Frog, de geïllustreerde kikker die door de alt right movement is gekaapt. De film gaat eigenlijk over creative ownership, dus in hoeverre heb je als kunstenaar nog controle over je werk nadat je iets de wereld in brengt? Daarnaast zou ik ook de vier korte films van VICE aanraden die achter elkaar met één ticket te zien zijn tijdens de VICE Night. Ten slotte zou ik je voor andere tips door kunnen verwijzen naar de Guides to IDFA waarin onze drie IDFA Meets partners hun filmtips delen.

Voor meer info over de IDFA Meets events, tickets en de drie guides verwijzen we je door naar de site: https://www.idfa.nl/nl/info/idfa-meets

Geschreven door Lukas de Flines