Voetstappen in de natte sneeuw, dichtslaande deuren, het hijgen en slaan tijdens geweld en seks. Meer geluiden zal je niet horen. In het recenseren van films maak ik graag gebruik van quotes om sfeerimpressies van de film te geven. Bij The Tribe van regisseur Miroslav Slaboshpitsky is dat echter niet mogelijk, maar eigenlijk ook niet nodig. Er wordt namelijk niet in gesproken, maar er wordt veel verteld. Het verhaal van de doofstomme tiener Sergej speelt zich af in een kostschool voor doven, ver buiten de bewoonde wereld. Ze maken weliswaar gebruik van gebarentaal, maar dat wordt niet ondertiteld. Desondanks zijn het verhaal en de emoties van de personages niet moeilijk te begrijpen. The Tribe is in die zin ‘vanzelfsprekend’.
De film werd gemaakt in het door oorlog verscheurde Oekraïne. Daar is echter niets van te merken in de hermetisch afgesloten kostschool voor doven. De huidige politieke problemen lijken de personages niet in hun greep te houden. Desondanks worden er al langer spelende problemen binnen de Oekraïense samenleving aan het licht gebracht, van straatprostitutie tot het uitvoeren van illegale abortussen. Hoewel de leerlingen van de kostschool afgesloten zijn van de samenleving en daarmee een somber en eenzaam bestaan opbouwen, vormen deze illegale praktijken de enige mogelijkheid om buiten de muren van het complex te komen. Zonder enige controle van zowel de schoolleiding als de staat, waarschijnlijk vanwege geldgebrek, zijn de leerlingen aangewezen om zelf hun boontjes te doppen.
En dat gebeurt. Een netwerk wordt opgezet om een extra zakcentje te verdienen om zo de dagelijkse portie sigaretten en drank (en snoep voor de kleintjes) te kunnen bekostigen. Want ja, veel voorzieningen dan wel uitdagingen zijn er niet. Iedereen werkt daar aan mee, van jong tot oud. Dit gaat echter niet op de meest koosjer manier. Hoofdpersoon Sergej manoeuvreert zich na zijn komst op de dovenschool langzaamaan in het clubje der elite. Deze bende staat bovenaan het netwerk en maakt zich schuldig aan de meest lugubere praktijken. Hoewel Sergej een nogal gesloten jongen is en gevoelig is voor het creëren van ongemakkelijke stiltes (echt, die zitten erin), blijkt de tribe hem emotioneel over te nemen. Zeker wanneer er een meisje op zijn pad komt.
The Tribe heeft een diepe indruk op me achter gelaten. Somber is de film zeker, maar een romantische comedy uit Oekraïne voelt in deze tijden van nationale onzekerheid misschien ook wel wat misplaatst. Door een setting te kiezen ver buiten de samenleving wordt er toch naar afleiding gezocht, maar dan op een realistische manier die zondermeer te prijzen valt.
Geschreven door Ruben Wissing