Daklozenkoor de Straatklinkers komt bijeen in een verlaten kerk om te luisteren naar een repetitie van de Matthäus Passion. Zij zingen zelf ook regelmatig nummers uit dit muziekstuk. De toon voor deze documentaire is gezet. Erbarme Dich: Matthäus Passion Stories is een portret van de band die mensen hebben met dit muziekstuk en de vele verschillende manieren waarop deze muziek individuen raakt. Ramon Gieling maakte al eerder zo’n soort film met zijn Over Canto (2011). In Erbarme Dich probeert hij te ontdekken waarom dit muziekstuk zoveel in de mens losmaakt.

Het koor van dirigent Pieter Jan Leusink en de muziek van Bach zijn de basis voor deze documentaire. Op verschillende manieren wordt het lijden van Jezus uitgebeeld als ondersteuning van deze muziek. Telkens komen andere mensen aan het woord die een persoonlijke connectie hebben met deze muziek.

De muziek en interviews zijn zo krachtig dat sommige beelden in de film overbodig lijken te zijn. Gieling heeft er op sommige momenten voor gekozen om de muziek te ondersteunen met beelden van oorlog en liquidaties. Af en toe verschijnen er quotes in beeld die misplaatst overkomen. De Matthäus Passion is van zichzelf al zo’n krachtig muziekstuk dat de noodzaak om hier beelden bij te plaatsen geforceerd lijkt. Zonder deze toevoeging is de film al sterk genoeg door de prachtige muziek en persoonlijke verhalen.

Ook de rol van het daklozenkoor de Straatklinkers leek weg te vallen naarmate de film vorderde. Naast de korte openingsscène en tijdens het uitbeelden van het lijdensverhaal van Jezus komen deze daklozen nauwelijks aan het woord. Wel passeert een groot assortiment van kunstenaars de revue. Van schrijfster Anna Enquist, die een verlies in haar leven heeft verwerkt door muziek van Bach op de piano te spelen, tot een homoseksuele zanger die is afgewezen door zijn streng gereformeerde familie en troost vindt in de Matthäus Passion. Volgens operaregisseur Peter Sellars spreekt deze muziek zoveel mensen aan omdat je het gevoel hebt dat je er niet alleen voor staat, niemand lijdt alleen.

Het bijzondere aan de documentaire is dat het toont hoeveel impact een muziekstuk kan hebben op de levens van verschillende personen. Erbarme Dich zal dan ook veel verschillende personen aanspreken, zelfs al ben je geen liefhebber van deze muziek.

Geschreven door Stella van Meersbergen