Het perfecte plaatje: mooi Zweeds gezin aan de lunch op een terras in de Franse alpen, genietend van een welverdiende vakantie. Normaal werkt vader veel maar heeft dan nu eindelijk tijd voor z’n gezin. Althans… tot die spectaculaire lawine opeens naar beneden dondert. Veel oooh’s en aaah’s klinken door elkaar heen. Er worden foto’s gemaakt en vader Tomas verzekerd zijn schreeuwende kinderen ervan dat het allemaal onder controle is. Dan komt de sneeuwmassa wel heel snel op het terras af; de bewondering slaat over in totale paniek. Papa Tomas grist telefoon en handschoenen van tafel en voegt zich instinctief bij de vluchtende toeristen, vrouw en kinderen achterlatend.

De gevolgen van deze (laffe) reactie worden op scherpe maar hilarische wijze in beeld gebracht. Simpele scènes met herkenbare situaties waar rolpatronen aan de kaak worden gesteld. De lawine (die achteraf niet meer dan stuifsneeuw bleek te zijn) wordt een keerpunt in de verhoudingen tussen man en vrouw, in dit geval tussen Tomas en Ebba. Zij (naar vrienden toe): hij was zo bang dat hij wegrende! Hij (in de verdediging): ik ben een slachtoffer van mijn eigen instincten! De film ontketent heel wat sociologische vraagstukken… Wat is de gradatie van mannelijkheid? Wat zijn de taken van de vader? Kan en moet een man een held zijn, ook als zijn innerlijke driften wat anders zeggen? Of schiet hij dan samenleving zowel gezin tekort? Onwenselijke instincten lijken te botsen met de verwachtingen die we ten opzichte van elkaar hooghouden. Zolang die verwachtingen niet worden uitgesproken blijft het een zooitje. De grenzen van een goede relatie worden opgezocht. Het is moeilijk de natuur op afstand te houden als ze zo dichtbij komt. Zijn al onze sociale regels daartegen bestand? Volgens regisseur Östlund is ‘vrouwen en kinderen eerst’ slechts een mythe. De Titanic was er alleen zodat Leo de mannelijke eer kon herstellen.

De puurheid van de scènes zit ‘m in de lange shots die toch vloeiend verlopen. Mede door de chemie tussen Tomas en zijn vrouw Ebba blijft het onwijs interessant om naar te kijken. De gezinstaferelen worden afgewisseld met adembenemend mooie besneeuwde bergtoppen, onder het bombastische Vivaldi. Het is een film van hoge klasse met een zeer tot in de puntjes verzorgde stijl, zowel visueel als inhoudelijk. ‘We willen met deze film zoveel mogelijk echtscheidingen veroorzaken’ grapt Östlund. Turist wijst zonder pardon met een dikke wijsvinger richting kijker: een uitdagende gezinsreflectie.

Geschreven door Noah Berhitu