Ook al is het oorlog, kleine problemen blijven onverminderd groot.

“Doe die tent af, we zijn met vrouwen onder elkaar.”

Stel je tien vrouwen in een kapsalon voor, die allemaal verschillende zorgen en problemen hebben. Ook al denken en praten ze alleen maar over hun eigen problemen, weten ze elkaar op die manier te helpen. Tot zover niets bijzonders. Wat deze situatie wél bijzonder maakt, is dat er buiten de kapsalon, op het pleintje voor de ingang, oorlog dreigt. Slechts een dun rolluik scheidt deze groep dames straks van inslaande bommen en het continue geratel van machinegeweren. En dit geeft aan in wat voor omgeving de vrouwen leven, die door henzelf vaak omschreven wordt als de hel (op aarde).

Aan het begin van Dégradé, een film die zich afspeelt in de Gazastrook, is er nog niet zo veel aan de hand, al bekruipt de kijker geleidelijk het gevoel dat het fout zal gaan, aangezien alle vrouwen in de kapsalon uitspreken dat de oorlog elk moment  weer kan en zál uitbreken. Ook zeggen ze dat de volgende oorlog niet de laatste zal zijn. Met deze gedachte als ondertoon, worden de eerste twee klanten bedachtzaam geholpen.

Hier zie je al hoe verschillend (de zorgen van) de vrouwen zijn. De eerste blijkt een jonge vrouw die klaargemaakt wordt voor haar huwelijk, de andere een oudere vrouw, die bang is dat ze lelijk is nu ze ouder wordt. De angst van de tweede slaat om in frustratie, die ze afreageert op de kappersbediende, wier grote probleem haar ex-vriend is, die haar stalkt en de hele dag voor de deur op haar wacht. Het volgende duo bestaat uit de tegenpolen van een heel rustige, vrome moslima, die als enige binnenshuis een boerka draagt en de moeite neemt om te bidden én haar losbandige, drugsgebruikende vriendin die geen blad voor de mond neemt. De eigenares van de kapsalon heeft de ondankbare taak orde te houden te midden van dit zooitje ongeregeld, dat elkaar constant bekritiseert, uitscheldt en bedreigt, inclusief vechtpartij tussen de twee heetste hoofden. De laatste is hoogzwanger en krijgt hevige weeën, uitgerekend op het moment dat de oorlog buiten opnieuw uitbreekt.

Vanaf dit moment wordt de film nog interessanter, want personen als jij en ik zouden bij het horen van het eerste schot direct vluchten, zo diep mogelijk het huis in. Anders is dat bij deze vrouwen, die zo gewend zijn aan ellende en oorlog in hun straat dat ze zich alleen maar kunnen bekommeren om hun eigen kleine zorgen. Wanneer ze toch aan buiten denken, denken ze uiteraard aan hun kinderen en mannen, van wie sommigen buiten meevechten in de strijd. Hierbij schuwen ze niet door de kieren van het rolluik heen te kijken, wat uiterst dapper is, aangezien er tijdens dit gedeelte van de film geen seconde zonder knal of explosie is.

Het blijkt dat deze vrouwen de grootste slachtoffers zijn van het geweld in deze hel. Niet omdat ze zelf gewond raken of sterven, maar omdat ze machteloos staan tegenover de machtsspelletjes van de strijdende partijen buiten zoals Hamas, de staat Palestina, Israël, Fatah en andere militante bendes.

Er wordt een heel bijzonder beeld geschetst van het leven van de groep vrouwen, die ze zich uiteindelijk toch niet uit het veld laten slaan, ondanks alle tegenslagen. Daarom stemt deze film de kijker hoopvol en opgewekt, ondanks het tragische verhaal.

Deze film, geregisseerd door Arab en Tarzan Nasser heeft drie nominaties ontvangen, waarvan twee op het Filmfestival van Cannes en een op het Filmfestival van Toronto, en is daarnaast benoemd tot beste film op het Filmfestival van Athene.

Geschreven door Luuk Hendrix