Dokter Sami Khader is de curator en dierenarts van de Qalqilya Zoo in Qalqilya, een Palestijnse stad op de West Bank, vlakbij de Israëlische grens. De dierentuin is de enige van Palestina en een populaire bestemming voor de lokale bevolking. Het verhaal over de dierentuin begint met de spookverhalen van bezoekers over de doodsoorzaak van twee voormalige bewoners; een giraffen-stel. De geruchten variëren van “verdronken door Israëli’s” tot “opgegeten door Israëli’s”. Dokter Sami vertelt hoe de ene giraffe overleed door stress, veroorzaakt door schoten en ontploffingen tijdens de laatste intifada, en de ander even later uit verdriet om haar verloren metgezel. Ook dokter Sami rouwt diep om het verlies van zijn giraffen. Waiting for Giraffes, de documentaire van de Italiaanse Nederlander Marco de Stefanis, vertelt het verhaal van leven in bezet Palestina aan de hand van dokter Sami’s leven in de Qalqilya Zoo.

Qalqilya Zoo ziet er vervallen uit. Dieren leven in afgebladderde, kleine kooien en vervelen zich zichtbaar. Wolven rennen rusteloos twee meter naar rechts naar de ene muur, dan weer twee meter naar links naar de andere muur. Een stel leeuwen met wilde manen ligt over elkaar heen bij gebrek aan ruimte. Een andere kooi is zo overdadig gevuld met knaagdieren dat de grond niet meer zichtbaar is. Vele kinderhandjes sluiten zich om de spijlen van de hekken, proberen een aapje te aaien of een slaperige leeuw tot beweging aan te zetten. De gelijkenis tussen het troosteloze en uitzichtloze bestaan van de dierentuindieren en de onderdrukte bevolking van Palestina is moeilijk te negeren.

Dokter Sami heeft een droom: hij wil zijn dierentuin aansluiten bij EAZA; the European Association of Zoos and Aquari. Door dit lidmaatschap hoopt hij zijn dierentuin wereldwijd op de kaart te zetten en door samenwerking met andere dierentuinen nieuwe dieren in Qalqilya te verwelkomen, waaronder hopelijk nieuwe giraffen. De eisen van het lidmaatschap zijn echter streng. We volgen Sami in het slopende proces van modernisering van zijn dierentuin, zien hem tot diep in de nacht stapels papierwerk doorwerken en in gebrekkig Engels contact leggen met collega-dierentuinen in Europa. Daarnaast gaat ook het normale leven door: Sami voert de leeuwen, opereert een ziek aapje en geeft een hertenjong een fles poedermelk, gelabeld: “for Palestine refugees only”.

Waiting for Giraffes laat zien dat het politieke conflict iedereen raakt: van de bevlogen dierenarts Sami die geen visum kan krijgen om naar een belangrijke EAZA-bijeenkomst te vliegen, tot de dieren die niet genoeg bewegingsvrijheid hebben omdat Israël geen bouwvergunning ter uitbreiding van het gebied wil verlenen, tot de Palestijnse kinderen die nog nooit een olifant hebben gezien omdat de grenzen gesloten zijn. Marco de Stefanis kaart de problemen van bezet Palestina aan zonder ze direct te benoemen, waardoor de documentaire luchtig weet te blijven. Waiting for Giraffes geeft een waarheidsgetrouw beeld van mensen in een oorlogsgebied die het hoofd boven water proberen te houden en goed inzien dat een dagje dierentuin een uitvlucht biedt voor alle politieke ellende om hen heen.

Geschreven door Hannah van Kolfschooten