Na acht jaar lang vruchteloos geprobeerd te hebben een kind te krijgen vertrekken Maud (Rifka Lodeizen) en Frank (Guide Pollemans) naar Chili. Al klimmend door de bergen van Patagonië proberen ze hun relatie, wetende dat die kinderloos zal zijn, opnieuw vorm te geven. Al snel blijkt dat Maud, in tegenstelling tot Frank, moeite heeft met het accepteren van deze nieuwe waarheid. Na een uit de hand gelopen ruzie besluit Maud haar reis alleen voort te zetten. Achtervolgd door vele voicemailberichten van Frank trekt Maud verder naar het noorden van het land.

Onderweg neemt ze in een benzinestation de achtjarige Messi (Christóbal Farias) uit de handen van zijn agressieve macho-vader mee, om met hem als reisgenoot via de grasvlakten, zoutvlaktes en meren naar de bloedhete Atacamawoestijn te reizen. Liftend langs kille hosteltjes, verlaten benzinestations en snel wisselende landschappen volgt een atypische roadtrip waarin Maud haar verdriet probeert los te laten.

Regisseur Marleen Jonkman en scenarioschrijver Daan Gielis koppelden hun krachten door een film te maken over een thema dat hen allebei persoonlijk raakt: ongewilde kinderloosheid. Vorig jaar ging de film in wereldpremière op het prestigieuze Toronto International Film Festival (TIFF).

Op de in EYE presenteerden Jonkman en Gielis de film als een verhaal waarin de hoofdrol een transformerende reis ondergaat: ze accepteert haar kinderloze lot, laat haar oude identiteit los en vindt zichzelf opnieuw uit. De uiteindelijke uitwerking is toch wat anders dan dit accepteer-en-loslaatmantra doet vermoeden.

In plaats van de beloofde scènes van berusting zien we Maud, gepijnigd door haar onvervulde idée fixe van het moederschap, in een soort destructieve waas terechtkomen. Manisch manoeuvreert ze zich met haar acties op de grens van het moreel  toelaatbare.

Zo ontvreemdt zij niet alleen tijdelijk een Chileense baby maar heeft ze ook langs de snelweg stiekem seks met een getrouwde vader. Het besluit van Maud om Messi nog even voor haarzelf te houden, wetende dat het Chileense jongentje op de voorpagina van de krant als vermist staat opgegeven, roept ook veel vragen op.

Messi zorgt ervoor dat Maud af en toe wat verzacht. Analoog met het veranderende landschap verandert haar stemming mee. Hoe noordelijker het duo reist, hoe warmer en zonniger de omgeving wordt en hoe meer de momenten van verlichting toenemen.

De afwisseling tussen verzachting en beklemming worden erg goed gespeeld door Rifka Lodeizen, die al meerdere prijzen heeft ontvangen voor haar acteerwerk. Waar Jonkman behoorlijk wat diepte in Mauds personage weet te brengen, lukt dat haar minder goed bij de andere karakters. Messi blijft enkel het schattige, brutale jongetje uit een Zuid-Amerikaans probleemgezin. Frank blijft enkel de wanhopige man die alleen maar wilt dat zijn relatie met Maud het redt.

Er is maar één moment in de film waarop je er als kijker achter lijkt te komen hoe het komt dat Maud zich ooit zo heeft vastgebeten op het idee van moederschap. Tijdens een donkere woestijnnacht aan een kampvuur, overnachtend bij een groep rondtrekkende Chileense jongeren, wordt aan Maud gevraagd waarom ze eigenlijk kinderen wil. Een weinig geruststellend antwoord volgt: ‘Weet ik niet. Mijn broer heeft er twee, terwijl hij ze niet eens wilde’.

Al met al is La Holandesa een film waarvoor het zeker de moeite waard is naar de bioscoop te gaan. Al was het maar omdat elke Nederlandse film die geen romantische ensemblefilm is en een gedurfde verhaallijn heeft aan aanmoedigingsprijs verdient. Kom niet voor het ‘vrouw accepteert haar lot en vindt zichzelf opnieuw uit’- verhaal, maar geniet van de prachtig geschoten landschapsbeelden, de Zuid-Amerikaanse sferen en de af en toe zeer aandoenlijke interacties tussen Maud en Messi.

Geschreven door Jorryt de Jong