Lukas: Ik was erg enthousiast na het zien van Jojo Rabbit. Isa leek van tevoren de film helemaal niks. Vanuit een positief en een negatief perspectief leek het ons leuk om de film te bespreken. Nadat Isa de film ook had gezien gingen we in gesprek.
Isa: Na het zien van de trailer dacht ik dat het een film zou worden met een moreel fout verhaal. Hitler als denkbeeldige vriend van een klein jongetje: dit kan niet goed gaan. Ik verwachtte een verhaal vanuit “de verkeerde kant” van de geschiedenis, iets dat als controversieel kon worden gezien.
Lukas: Controversieel zeker, maar op een verrassende manier. Ondanks dat de film met een vrij vrolijke en luchtige toon begint, wordt de kijker gedurende de film af en toe herinnerd aan het feit dat het verhaal zich afspeelt in een van de meest verschrikkelijke periodes in de wereldgeschiedenis. Een kantelpunt is bijvoorbeeld wanneer de moeder van Jojo door de nazi’s wordt veroordeeld wegens haar deelname in het verzet. Een compleet realistische gebeurtenis, maar toch onverwacht in de verder humoristische film.
Vooral tof vond ik dat de kijker de film (in tegenstelling tot normaal) de oorlog meemaakt vanuit het perspectief van een klein nazi jongetje. Ik heb nog niet vaak over dat perspectief nagedacht.
Isa: Klopt. Daarom vind ik het wel jammer dat het verhaal na de eerste akte eigenlijk een voorspelbaar pad volgt, waar de film eigenlijk een soort klassiek “coming of age” verhaal volgt en extreem zoetsappig eindigt. De jongen beseft zich dankzij een ondergedoken Joods meisje dat Joden ook normale mensen zijn en draait langzaam maar zeker bij.
Wat je verder zegt over dat de film verrassend aangrijpend is, daar ben ik het volledig mee eens. Het zit hem soms ook echt in details die niet per se te maken hebben met het hoofdverhaal, zoals wanneer de jongetjes van tien naar het front worden gestuurd in papieren legerpakken. Dat is natuurlijk te gek voor woorden, maar laat je ook nadenken over de waanzin van oorlogen in het algemeen.
Lukas: Ondanks dat dit inderdaad iets vreselijks benadrukt moet ik zeggen dat ik oprecht heb gelachen tijdens de film. Ik bedoel swastika dansmoves? Geniaal en absurd tegelijkertijd. Maar dat er hardop wordt gelachen om het symbool van de nazi’s zou je wel weer als problematisch kunnen beschouwen…
Isa: Ja, dat ben ik dan wel weer met je eens. Ik moet er bij zeggen dat ik tijdens het kijken van de trailer dacht dat er alleen maar sprake zou zijn van hele platte grappen over Hitler, maar dat viel uiteindelijk heel erg mee. Ik heb ook echt gelachen tijdens de film, dat had ik van te voren niet verwacht.
Lukas: Dus eigenlijk is het allemaal de schuld van de trailer?
Isa: Ja, eigenlijk wel. Of.. zou het juist de bedoeling zijn?
Lukas: Er zijn wel meer aspecten aan de film die spelen met verwachtingen. Soms vraag je je af of iets geschiedkundig correct is of een satire. Je ziet bijvoorbeeld posters van Hitler op Jojo’s kamer hangen, alsof hij een popster is. Deze grens tussen realiteit en satire is soms moeilijk te onderscheiden.
Isa: Ja precies, deze vrage grens lijkt me ook moeilijk te onderscheiden als je zelf in een tijd van oorlog verkeert. De politieke druk moet enorm geweest zijn. Je ziet dit ook in de beschrijving van Joodse mensen die in de film wordt gemaakt. Zo zouden Joden hoorns hebben en als vleermuizen slapen. Ondanks dat dit complete waanzin is, bevat elke grap een kern van waarheid over hoe nazi’s destijds hebben gedacht over Joden. Er wordt gespeeld met de grens tussen grap en kritiek in Jojo Rabbit.
Lukas: Ja dat klopt. Ik ben wel heel benieuwd hoe deze film wordt ontvangen door mensen met bijvoorbeeld een andere leeftijd of achtergrond. Wij zijn allebei jong, niet Joods en wonen in Nederland. Ik kan me echter voorstellen dat bijvoorbeeld mijn opa en oma op een andere manier naar deze film zouden kijken. Ik ben benieuwd wat zij van deze film en het onderwerp vinden.
Isa: Ja inderdaad! Goed punt, misschien heeft het feit dat de regisseur, Taiki Waitiki, uit Nieuw-Zeeland komt er mee te maken dat hij dit onderwerp op een humoristische manier heeft kunnen verbeelden. Door zijn culturele achtergrond zal de inhoud verder van hem afstaan dan iemand bijvoorbeeld Duitsland.
Lukas: Klopt, al heeft hij wel Joodse afkomst, dus dat maakt het dan wel weer anders… Misschien heeft hij daarom wel het lef gehad om zelf Hitler te spelen in de film.
Isa: Dat zou goed kunnen. Ik ben benieuwd hoe Jojo Rabbit het gaat doen bij de Oscars dit jaar. In ieder geval is de film het kijken waard!
Door: Isa Vroom en Lukas de Flines