“Is dit nou echt of gewoon heel goed geacteerd?” kan je denken wanneer je naar deze absurde semi-documentaire van de Chileense regisseur Maite Alberdi kijkt. Het concept van de film is in ieder geval briljant: een spionagefilm in een verzorgingstehuis. De 83-jarige Sergio is recent weduwnaar geworden en weet niet meer wat hij met zichzelf aan moet. Tegen de verveling reageert hij op een advertentie in de krant: er wordt een spion gezocht van hoogbejaarde leeftijd. Privédetective Rómelo huurt Sergio in om voor een bezorgde cliënt haar demente moeder in de gaten te houden. Voordat Sergio undercover gaat als nieuwe bewoner van het verzorgingstehuis, ontvangt hij het nodige spionage apparatuur. Maar hoe ga je als 83-jarige om met een spionage pen als een smartphone gebruiken al hogere wiskunde lijkt? 

Al snel blijkt de film helemaal niet zo’n droogkomische spionagefilm te zijn als wat het begin van de film belooft. Het wordt duidelijk dat Sergio wellicht toch niet de ideale spion is. Hij houdt een logboek bij voor Rómelo met belangrijke informatie over de cliënt. Sergio dwaalt in zijn spraakmemo’s telkens af naar de levens van alle andere bewoners van het verzorgingstehuis (ter grote frustratie van Rómelo). Hij vertelt dat bijna alle bewoners eenzaam zijn en hun volwassen kinderen missen die zelden op bezoek komen. Hij vertelt over een bewoonster die al jaren op bezoek wacht bij de poort, maar die nooit komt. Sergio laat zijn rol als spion telkens meer vallen en biedt de vrouwen een luisterend oor. Gaandeweg zien we de bewoonsters stuk voor stuk opknappen van de gesprekken en aandacht van Sergio. Het is mooi om te zien hoe belangrijk af en toe een klein praatje met elkaar maken kan zijn. The Mole Agent laat een realistisch beeld zien van het leven in een verzorgingstehuis, met zowel de mooie als nare momenten. 

The Mole Agent deed mij sterk denken aan de documentaireserie ‘Oudtopia’(VPRO) van een aantal jaar geleden. Documentairemakers Nicolaas Veul en Tim den Besten verbleven voor de documentaire een maand lang in een Haags woonzorgcentrum, met de bedoeling te ervaren hoe het is om oud te zijn en in een verzorgingstehuis te leven (“het leven achter de geraniums te ervaren”). Wat de twee vooraf verwachtten was vergelijkbaar met mijn verwachtingen van the Mole Agent: gezellige bingoavonden, vrolijk gekeuvel en wellicht wat romantiek tussen de bewoners. Naast deze gezellige taferelen werden Nicolaas en Tim al snel geconfronteerd met de keerzijde van het leven in een verzorgingstehuis: de saaie eentonigheid van de dagen, maar vooral ook de eenzaamheid onder de bewoners. Een bewoonster vertelt dat haar jongste zoon al weken belooft op visite te komen: “vorige week was hij ziek en nu regent het weer”. Ook in deze documentaire fleurden de ouderen op van de gesprekken en aandacht van de twee jonge documentairemakers. Alberdi zei dat ze hoopt dat mensen na het zien van The Mole Agent, de tijd nemen om hun bejaarde ouders en grootouders te bellen. Dit is haar zeker gelukt. Ik ga zelf even een telefoontje plegen.

Geschreven door Zoe Schimmelpennink