Verstoppen, binnenglippen, wegsluipen, afluisteren: geheime liefde is spannend en vurig. Dat Madeline en Nina in Deux geen jonge meisjes zijn maar gepensioneerde vrouwen, maakt hun romantiek niet minder mooi om naar te kijken. Sterker nog, het zien van een ouder verliefd vrouwelijk stel in een fictiefilm is voor mij – en waarschijnlijk veel anderen – nieuw.  Dit is dan ook verfrissend om te zien. Je grote liefde kan je op je oude dag nog tegen het lijf lopen.

Madeline en Nina hebben elkaar ontmoet in Rome, en zijn (niet toevallig) overburen van elkaar in een Franse stad. Ze dromen ervan om samen te vertrekken naar Rome en daar hun gezamenlijke leven te leiden, maar Madeline, die in tegenstelling tot Nina moeder en oma is, durft het haar lang-volwassen kinderen niet te vertellen. Nina maakt zich kwaad om Madeline’s angst om deze stap te zetten. Niet alleen omdat het volgens Nina werkelijk niemand uitmaakt of ze lesbisch is; het staat het geluk van de twee in de weg. Madeline durft namelijk maar niet de stap te zetten om haar kinderen achter te laten om haar eigen geluk achterna te gaan. Maar dan krijgt Madeline een beroerte, verliest ze haar spraakvermogen en is er dag en nacht een verpleegster over de vloer. Dit maakt de relatie wel heel lastig geheim te houden.

En zo wordt Madeline opeens onbereikbaar voor Nina. De verpleegster irriteert zich al snel aan Nina wanneer zij voor de zoveelste keer opdringerig haar hulp aanbiedt. Nina’s drang om bij Madeline in de buurt te zijn maakt haar tot een obsessief personage, dat bij elke kans Madeline’s appartement binnensluipt om bij haar te zijn en te kijken hoe het met haar gaat. De risico’s betrapt te worden worden neemt ze voor lief, tot op een ochtend Madeline’s dochter Anne, Nina in het bed ziet liggen bij Madeline. Uit schrik jaagt ze haar weg. Pijnlijk is dat Anne geen verhaal komt halen bij Nina, maar Madeline overplaatst naar een onpersoonlijk verzorgingstehuis. Madeline krijgt veel medicijnen die haar alleen maar suffer lijken te maken, in plaats van beter. De homofobie spat van deze actie af en doet je beseffen dat acceptatie rondom seksualiteit van kind op ouder net zo belangrijk is als acceptatie van ouder op kind.

Madeline’s verantwoordelijkheidsgevoel maakt het pijnlijk duidelijk wat voor last moeders dragen. Helemaal gezien ze een ogenschijnlijk slechte relatie heeft met haar zoon, en haar dochter haar weghaalt bij Nina, wil je als kijker maar wat erg graag dat de twee vrouwen samen zijn. Regisseur Filippo Meneghetti slaagt er dan ook in om ons te confronteren met onze impliciete gedachten over het moederschap: als moeder kan je alleen moeder zijn, niks anders. Het zou daarom misschien ook wel bij Anne in het verkeerde keelgat zijn geschoten dat haar moeder – surprise surprise – ook een seksueel en romantisch wezen is, met een liefdesleven na haar vaders dood.  

Hoewel Deux origineel is in het afbeelden van twee verliefde oudere vrouwen, is het jammer om te zien dat afwijken van de heteroseksuele norm het probleem van de film is. In plaats van dat de geliefden uiteindelijk lak hebben aan wat ‘de rest’ van hun vinden, zou het fijn zijn om te zien dat liefde gewoon liefde is. Want dat is het. Wellicht in Meneghetti’s volgende films.

Sommige zullen vinden dat Nina’s vastberadenheid om bij Madeline doorslaat. Maar eerlijk is eerlijk: je zou waarschijnlijk precies hetzelfde doen. De hele film blijft Nina vechten voor Madeline, en de lijn tussen obsessie en liefde vervagen: de twee gaan hand in hand. Deux is simpelweg een mooie film over verboden liefde en soms zelfs een beetje zoetsappig, maar dat kan dit liefdesverhaal heel goed hebben.

Geschreven door Gaia van Maanen