Op 13 juni vertoont LA RIOT, Bergman Island. Een film over een koppel dat naar het eiland afreist om zich in het oeuvre en de lievelings omgeving van de regisseur Ingmar Bergman te verdiepen Een van de redactieleden, Luca, had deze film in November al in België in de bioscoop gezien. Het ongemakkelijke gevoel wat zij eraan overhield was net gaan liggen toen het idee opkwam om de film in een gesprek met een ander redactielid, Daniella, onder de loep te nemen. 

Daniella: Na het zien van de film had ik aan het einde niet het gevoel alsof ik een duidelijk beeld had van hetgeen wat er overgebracht moest worden. Bij het herbekijken van de trailer werden er momenten uit de film uitgelicht waarvan ik op moment van kijken geen idee had dat ze belangrijk waren. 

Luca: Ik begrijp wat je bedoelt. Tijdens het kijken van de film werd ik vaak afgeleid door de manier van praten, die heel gestileerd is, de manier van acteren (heel gespeeld) en de dynamiek tussen de hoofdpersonages (Chris en Tony). Door de manier van communiceren vroeg ik me allereerst af of zij wel een koppel zijn, later werd duidelijk dat hun afstandelijk ogende communicatie de problematiek binnen hun relatie zou kunnen benadrukken. Daarnaast vond ik deze afstandelijkheid ook terugkomen in de gesprekken tussen Chris en de student Hampus, soms voelt het alsof hun dialoog wat stroef verloopt doordat de intonatie amper veranderd tijdens het gesprek. Hierdoor voelt het minder spontaan, niet zoals een ‘echt’ gesprek waarin intonatie voortvloeit uit het verrassingseffect van simpelweg niet weten wat de ander gaat zeggen. Dit maakte het lastiger om de dynamiek tussen personages te begrijpen. Doordat deze aspecten een ongewoon complex vormden was ik vooral bezig met de betekenis hiervan, in plaats van het grotere geheel te zien: de interne worsteling van een vrouw die moeite heeft te schrijven en daarnaast ook de rol van moeder en partner vervult.

Daniella: Deze moeite die het hoofdpersonage (Chris) heeft met het vinden van haar eigen weg als kunstenaar binnen de sociale rollen die zij vervult (ook in combinatie met een partner die ook in hetzelfde vak werkt), worden maar even besproken in de film. Wanneer je wel op deze momenten let, kan je de film ook zien als een coming of age film van Chris – één waarbij zij gaandeweg haar eigen stijl begint te ontwikkelen. Ze vraagt haar man in het begin nog om zijn mening, maar hij geeft deze niet waardoor ze wordt gedwongen haar eigen narratief te vervolgen. Een narratief dat met de werkelijkheid begint te vervloeien.  

Luca: Dit aspect van de film vond ik interessant: het vervloeien van realiteit en een bedacht scenario. Hiernaast komt ook nog de rol van Bergman kijken, die hier ook nog tussen moet passen. Enerzijds is hij de filmregisseur die een inspiratiebron is voor Chris en Tony: het eiland draait vooral om hem. Anderzijds legde Bergman zijn focus volledig op zijn werk, en hierin meerdere  vrouwen en kinderen in de steek liet. Ik ben zelf niet heel bekend met het werk van Bergman, maar herken vanuit de manier waarop Chris en Tony erover praten een bepaald soort onbehaaglijkheid in zijn manier van film. Deels doordat zij dit ook uitspreken, het ‘niet in staat kunnen zijn’ om bepaalde beelden uit zijn films te zien door het gevoel wat de film achterlaat. Het soort onbehagen wat ik voelde na het zien van Bergman Island is niet zodanig extreem, maar toch opvallend doordat het verhaal op zichzelf neutraal lijkt. Ik denk dat het dan toch komt doordat deze film door het rustige tempo en de gestileerde manier van acteren, anders is dan films die ik normaal gesproken kijk. Bergman Island is een film die voor ons heel modern overkomt, maar ook ongemak uitstraalt. 

Daniella: Ik denk dat het ongemak hierin wordt veroorzaakt doordat het op bepaalde aspecten onaf lijkt. Door de karakterontwikkeling die het hoofdpersonage meemaakt wachtte ik op een wending, iets wat het af zou maken. Ze doet lijken alsof ze meegesleept wil worden in haar fantasie om iets indrukwekkends te maken, maar eindigt dan met een verhaal over oude liefde die oprukt als ze elkaar jaren later weer ontmoeten. Hierbij is het ook belangrijk om te benoemen dat haar man ook regisseur is en ook delen van zijn visie worden getoont gedurende de film. In zijn notitieboeken worden beelden getoond die als vulgair kunnen worden gezien en waar de hoofdpersoon van lijkt te schrikken. Ook deelt hij weinig van zijn creatieve proces met haar, houdt het meer voor zichzelf. Iets wat meer spiegelt aan hoe Bergman beschreven wordt. 

Luca: Het is opvallend dat de mannelijke regisseur zelfverzekerd is en achter zijn werk staat, terwijl de vrouw gefrustreerd is en om validatie vraagt, die ze van hem niet krijgt. 

Daniella: Die onbeantwoorde validatie is een drijfveer voor haar werk en de voortgang van het verhaal. Uiteindelijk lukt het haar hieruit te ontsnappen, door een verhaal neer te zetten en hierop te reflecteren. 

Luca: Over die personages, ik denk dat het Droste-effect van de film (een film in een film / beeld in een beeld) en het feit dat die twee werelden ook nog eens overlappen, betekent dat ze de film uiteindelijk heeft verwezenlijkt.

Daniella: Dus in die zin is het een geslaagde karakterontwikkeling, afgezien van het ongemak dat de film door de stijl bij ons oproept. 

Geschreven door Luca Deutinger en Daniella Verschuur