Oh, de puberteit. De spannendste maar ook moeilijkste periode van je korte mensenbestaan. Je lichaam verandert, je ouders zijn kut en je buurjongen is ineens sexy. Stel je voor dat je middenin de puberteit zit en al deze dingen meemaakt, maar je er ook achter komt dat je moeder niet je moeder is.

Dat overkomt de 17-jarige Pierre uit Mãe Só Há Uma. Hij gaat graag naar feestjes waar hij aandacht van zowel jongens als meisjes krijgt, draagt lippenstift en nagellak en af en toe bevredigt hij zijn soort van vriendinnetje in de klas. Te midden van dit alles gebeurt iets wat zijn wereld helemaal op zijn kop zet: zijn moeder blijkt hem gestolen te hebben. Zij wordt opgepakt, hij wordt gescheiden van zijn zusje (die ook gestolen blijkt te zijn) en komt te wonen bij zijn biologische ouders.

Het is pijnlijk om naar te kijken en dat is precies de bedoeling.

Mãe Só Há Uma – Er is maar één moeder – is gebaseerd op een waargebeurd verhaal in Brazilië. Regisseur Anna Muylaert koos er echter voor om niet de kant van de moeder te belichten, die al uitgebreid in de media behandeld was, maar vroeg zich af hoe het met de gestolen jongen zou gaan. Dit perspectief is origineel, maar wekt ook vragen op bij de kijker die het waargebeurde verhaal niet kent. Hoe heeft die vrouw twee kinderen kunnen stelen? Waarom heeft ze dat gedaan? Hoe hebben de biologische ouders Pierre gevonden?

De vraag die wel wordt beantwoordt in Muylaerts film, is hoe een puberende jongen reageert op zo een grote verandering in zijn leven. Het introverte karakter van Pierre botst hard met zijn uitgelaten biologische moeder. Het is pijnlijk om naar te kijken en dat is precies de bedoeling. Ook de tweede laag wordt goed uitgewerkt door Muylaert. In een nagesprek tijdens het World Cinema Festival, waar Mãe Só Há Uma al even te zien was, legde de regisseur uit waarom ze ervoor koos om Pierre te laten worstelen met zijn identiteit als transgender.

Muylaert: Toen ik jong was, was je hetero, gay of transgender. Die groepen mengden niet met elkaar. Maar deze generatie vindt het niet zo gek als je een keer zoent met iemand van hetzelfde geslacht. Dat maakt je niet meteen gay. Dat was een nieuwe wereld voor mij die ik met deze film heb ontdekt.

De onervaren Naomi Nero weet zijn karakter overtuigend neer te zetten. In hetzelfde nagesprek vertelt de regisseur dat Naomi veel inspiratie kreeg uit zijn eigen privéleven. Naomi’s eigen broertje is namelijk transgender en kwam tijdens de opnames uit de kast.

Anna Muylaert zet, net als in haar vorige film Que Horas Ela Volta, de familie centraal. Maar met Mãe Só Há Uma voegt ze daar de thema’s identiteit en gender aan toe. Hierdoor krijgt de film de diepgang die het nodig heeft om er 82 minuten geboeid naar te kunnen kijken.

Geschreven door Bianca Schrijver